Ga je voor een beugel naar de tandarts of de orthodontist?
Een orthodontist is een specialist die vier jaar heeft doorgestudeerd na zijn tandartsexamen. Een tandarts die orthodontie erbij doet, heeft daar geen speciale opleiding voor gedaan. Vanwege zijn uitgebreide ervaring kiezen veel mensen voor een orthodontist. Overigens is voor een consult of behandeling door een orthodontist geen verwijsbrief nodig.
Is er een maximumleeftijd voor een beugel?
Er is geen maximumleeftijd voor een beugel. Er zijn zelfs orthodontisten die 60-plussers onder behandeling hebben. Belangrijk is dat het bot, het tandvlees en de tanden en kiezen in goede gezondheid zijn voordat je aan de behandeling kunt beginnen. Bacteriën hechten zich namelijk makkelijk aan (de onderdelen van) een beugel. Daardoor kan een ontsteking van het tandvlees snel verergeren. Omdat rokers vaak geïrriteerd tandvlees hebben, is bij hen een beugel plaatsen lastiger. Verder kunnen sommige medicijnen ervoor zorgen dat tanden zich moeilijker laten verplaatsen. Dat geldt vooral voor bepaalde ontstekingsremmers.
Is een beugel pijnlijk?
De eerste paar dagen kun je best last hebben van een nieuwe beugel. De tanden kunnen dan een ‘trekkerig’ gevoel geven, zeker tijdens het eten. De reactie hangt ook een beetje af van de ernst van de scheefstand van de tanden. Meestal verdwijnt de pijn binnen een week. Elke keer als de orthodontist de beugel bijstelt, kunnen de tanden weer een paar dagen gevoelig zijn. Dat is bijna altijd minder dan toen de beugel geplaatst werd.
Kan aan alle wensen worden voldaan?
Zolang het om het rechtzetten van tanden en kiezen gaat, kunnen we meestal aan uw wensen voldoen. Het ligt anders als er een ernstig probleem met de stand van de kaken is, zoals een grote overbeet. Bij kinderen kunnen we met een beugel de kaakgroei beïnvloeden, bij volwassenen is dat niet meer mogelijk. Om bijvoorbeeld een serieuze overbeet te corrigeren, is een kaakoperatie nodig.
Welke beugels zijn er?
Er zijn verschillende soorten beugels, die elk een specifiek effect op het gebit hebben. Verreweg het meest gebruikt is de vaste of slotjesbeugel (meestal boven en onder, maar een van de twee kan ook). Van oudsher zijn de slotjes metaalkleurig, maar er zijn tegenwoordig ook witte en doorzichtige. Ook zijn er verschillende soorten uitneembare beugels. Volwassenen krijgen bijna altijd een vaste beugel, omdat tanden en kiezen daarmee (in tegenstelling tot een uitneembare beugel) alle kanten op kunnen worden bewogen.
Wanneer welke beugel?
Dat hangt van de startsituatie en het beoogde resultaat af, en van de voorkeur van de patiënt. Aan de hand van het eerste consult, het onderzoek (o.a. röntgenfoto’s en gipsen gebitsmodellen) maakt de orthodontist in samenspraak met de patiënt een keus voor een bepaald soort beugel.
Wanner moet je een ‘buitenboordbeugel’?
Een buitenboordbeugel wordt gebruikt om de groei van de kaak te beïnvloeden. Dat is bij volwassenen niet aan de orde.
Wat kost een behandeling?
Om een globale kosteninschatting te kunnen maken, is een eerste consult noodzakelijk. De definitieve kostenbegroting wordt gemaakt na het maken van het behandel- c.q. zorgplan. Zie de landelijk vastgestelde tarievenlijst. De kosten van een behandeling hangen af van de complexiteit.
Hoe lang moet je een beugel?
De behandelduur is afhankelijk van de kaak- en/of tandstand afwijking. Bij het bespreken van het behandelplan wordt aangegeven wat de verwachte behandelduur is. De duur wordt verder beïnvloed door de medewerking van de patiënt: goed dragen van een losse beugel of zorg dragen voor de vaste beugel (geen losse brackets en goed elastiekjes dragen), het doen van eventuele oefeningen en het nakomen van afspraken. Uit onderzoek blijkt dat orthodontisten ongeveer twee keer zoveel tijd kwijt zijn aan de behandeling van een volwassene dan aan die van een kind. Dit omdat afwijkingen bij volwassenen vaak ingewikkelder zijn en het meer moeite – en dus meer tijd – kost om in een volwassen gebit veranderingen aan te brengen. Verder vragen volwassenen meer om uitleg en stellen ze hogere eisen aan het eindresultaat.
Hoe vaak ga je op controle?
Tijdens een behandeling komt een patiënt eens in de vier tot acht weken op controle. De orthodontist checkt dan of alle onderdelen van de beugel nog intact zijn en of de verplaatsing van tanden en kiezen gaat zoals verwacht. Zo nodig stelt hij de beugel bij. Bij een slotjesbeugel wordt regelmatig een nieuwe, sterkere draad geplaatst, om meer druk op de tanden te zetten. Om dezelfde reden worden de elastiekjes vervangen.
Wordt een beugel vergoed?
Begin jaren ’90 is vrijwel alle orthodontie uit de basiszorg gehaald. Alleen bij aangeboren afwijkingen (zoals het ontbreken van tanden of kiezen), een ernstige groeistoornis in het gebit of een sterk afwijkende kaakstand wordt orthodontie (en een eventuele kaakoperatie) uit de basisverzekering. Veel zorgverzekeraars vergoeden orthodontie wel (deels) vanuit de aanvullende tandartsverzekering. De voorwaarden daarvoor lopen sterk uiteen.
Hoe weet je of een orthodontist goed is?
Bij de Vereniging van Orthodontisten aangesloten Orthodontisten zijn als specialist geregistreerd. Dat betekent dat ze na hun tandartsstudie een vierjarige specialistenopleiding hebben gevolgd, dat ze verplicht nascholing volgen en dat ze regelmatig ter controle worden bezocht door collega’s. Dat alles om te bewaken dat de kwaliteit van hun werk goed is. Maar het is geen garantie. Vaak werkt het het beste om advies te vragen aan mensen die een beugel hebben gehad en die tevreden zijn met het resultaat. Dat kunnen mensen uit je omgeving zijn, maar je kunt ook informatie verzamelen via internet.
Is het resultaat blijvend?
Zonder voorzorgsmaatregelen gaan de tanden en kiezen van 80% van de patiënten na afloop van de behandeling weer schuiven. Om dat te voorkomen, plakken veel orthodontisten een draadje (ofwel ‘spalk’) achter de onder- en boventanden. Een andere optie is om (in ieder geval ’s nachts) een losse ‘retainerbeugel’ te gebruiken, een doorzichtig plastic plaatje dat, net als de spalk, de tanden en kiezen op zijn plek houdt.
Kun je met een beugel alles eten en drinken?
Met een beugel kun je gewoon eten en drinken. Wel vergroot het eten van iets kleverigs, zoals een toffee, of het afbijten van iets hards, zoals een wortel of een appel, de kans dat er iets aan de beugel kapot gaat.
Mijn tanden staan scheef. Hoe zal dat zich ontwikkelen met het ouder worden?
Met het ouder worden zullen de tanden vaak nog iets schever gaan staan. Dat kan extra slijtage en klachten gaan opleveren. We geven u graag vrijblijvend advies.
Hoe lang moet je een beugel dragen?
De behandelduur hangt af van de ernst van de problemen en het type behandeling. Een Damon-behandeling duurt meestal wat korter dan een standaard vaste beugel.
Beschadigen de plaatjes het tandglazuur niet?
De plaatjes worden met een speciale lijm bevestigd en beschadigen het tandglazuur niet. Wel is bij het dragen van een beugel een goede mondhygiëne extra belangrijk.
Moeten er kiezen verwijderd worden nu ik een beugel krijg?
Als er weinig ruimte in de kaak is, kan het zijn dat er kiezen verwijderd moeten worden. Dat is niet altijd nodig, zeker niet bij een Damon-behandeling.
Bronnen:
- o.a. het artikel ‘18 vragen over een beugel bij volwassenen’ in tijdschrift PLUS. Dit is tot stand gekomen met medewerking van orthodontisten Wilma van Beers en Bas Nijo.